- Sam Nguyễn – 29 tháng 8, 2024
(Hình minh họa: No Revisions/Unsplash)
Google sẽ sớm trao cho California hàng triệu đô la để giúp trả lương cho các công việc báo chí địa phương trong một thỏa thuận đầu tiên trên toàn quốc. Vấn đề là các nhà báo và các chuyên gia trong ngành truyền thông đang gọi đó là một thỏa thuận đáng thất vọng, chủ yếu có lợi cho công ty khổng lồ về công nghệ.
Thỏa thuận được thảo luận sau cánh cửa đóng kín và được công bố vào tuần này. Những người chỉ trích cho rằng đó là một động thái chính trị theo sách giáo khoa của các hãng công nghệ lớn để tránh một khoản phí theo luật có thể mang tính đột phá. Các nhà lập pháp California đồng ý hủy bỏ một dự luật yêu cầu công nghệ hỗ trợ các cơ quan báo chí mà họ hưởng lợi để đổi lấy cam kết tài chính của Google.
Bằng cách gác lại dự luật, tiểu bang này từ bỏ một con đường để yêu cầu Google và các nền tảng truyền thông xã hội phải thanh toán liên tục cho các nhà xuất bản để liên kết nội dung tin tức, Victor Pickard, giáo sư chính sách truyền thông và kinh tế chính trị tại University of Pennsylvania, cho biết.
Ông nói thêm rằng California cũng đã để lại một khoản tiền tài trợ lớn hơn nhiều có thể được bảo đảm theo luật này. Thỏa thuận này sẽ giúp ích cho cả báo chí và lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tại California. “Quan hệ đối tác công tư này dựa trên lịch sử lâu dài của công ty trong việc hợp tác với báo chí và hệ sinh thái tin tức địa phương tại tiểu bang của chúng tôi, đồng thời phát triển một trung tâm xuất sắc toàn quốc về chính sách AI,” Kent Walker, chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu và giám đốc pháp lý của công ty mẹ Alphabet của Google, chia sẻ.
Thỏa thuận trị giá tổng cộng $250 triệu sẽ cung cấp tiền cho hai nỗ lực: tài trợ cho các sáng kiến báo chí và một chương trình nghiên cứu AI mới. Thỏa thuận chỉ bảo đảm tài trợ trong thời hạn 5 năm.
Khoảng $110 triệu sẽ đến từ Google và $70 triệu từ ngân sách của tiểu bang để thúc đẩy việc làm trong ngành báo chí. Quỹ này sẽ do Trường Báo Chí Sau Đại Học của UC Berkeley quản lý. Google cũng sẽ đóng góp $70 triệu để tài trợ cho chương trình nghiên cứu AI, chương trình này sẽ xây dựng các công cụ giúp giải quyết “các vấn đề thực tế,” Nghị Viên Buffy Wicks (D-Oakland) người làm trung gian cho thỏa thuận – nói.
Thỏa thuận này là sự thay đổi hoàn toàn so với dự luật mà Wicks soạn thảo, sẽ áp dụng “thuế liên kết” yêu cầu các công ty như Google, Facebook và Microsoft phải trả một tỷ lệ phần trăm nhất định doanh thu quảng cáo cho các công ty truyền thông khi liên kết đến nội dung của họ.
Các công ty công nghệ đã dành 2 năm qua để chống lại dự luật của Wicks, phát động các chiến dịch phản đối tốn kém và chạy quảng cáo tấn công luật này. Vào Tháng Tư, Google đe dọa sẽ tạm thời chặn các trang web tin tức khỏi kết quả tìm kiếm của một số người dùng California. Dự luật này tiếp tục được thúc đẩy với sự ủng hộ của cả hai đảng, cho đến tuần này.
Vào ngày 22 Tháng Tám, Wicks nói với The Associated Press rằng bà không thấy con đường nào cho dự luật của mình và khoản tài trợ được bảo đảm thông qua thỏa thuận này “tốt hơn là không có gì. Điều này thể hiện chính trị là nghệ thuật của khả năng.”
Các chuyên gia trong ngành coi thỏa thuận này là một động thái mà Google đã sử dụng trên toàn thế giới để tránh các quy định.
Anya Schiffrin, giáo sư của Columbia University, người nghiên cứu phương tiện truyền thông toàn cầu và là đồng tác giả của một bài báo nghiên cứu về số tiền Google và Meta nợ các nhà xuất bản tin tức, cho biết: “Google không thể thoát khỏi tin tức vì công ty này cần nó. Do đó, những gì họ đang làm là sử dụng rất nhiều chiến thuật khác nhau để hủy bỏ các dự luật yêu cầu họ phải trả công bằng cho các nhà xuất bản.”
Bà ước tính rằng Google nợ các nhà xuất bản California $1.4 tỷ mỗi năm.
Media Guild of the West, một công đoàn đại diện cho các nhà báo ở Southern California, Nevada và Texas, nói rằng các nhà báo bị loại khỏi cuộc trò chuyện. Công đoàn là người ủng hộ dự luật của Wicks nhưng không được đưa vào các cuộc đàm phán với Google.
“Tương lai của báo chí không nên được quyết định trong các thỏa thuận bí mật,” một lá thư của công đoàn gửi cho các nhà lập pháp có đoạn. “Cơ quan lập pháp bắt tay vào nỗ lực quản lý các công ty độc quyền và thất bại thảm hại. Bây giờ chúng tôi đặt câu hỏi liệu nhà nước có gây hại nhiều hơn lợi không.”
Số tiền tài trợ này ít hơn nhiều so với số tiền Google cấp cho các tòa soạn ở Canada và đi ngược lại mục tiêu tái cân bằng sự thống trị của Google đối với các tổ chức tin tức địa phương, theo một lá thư từ công đoàn gửi cho Wicks vào đầu tuần này.
Những người khác cũng đặt câu hỏi tại sao thỏa thuận này bao gồm cả tiền tài trợ để xây dựng các công cụ AI mới. Họ coi đó là một cách khác để các công ty công nghệ cuối cùng có thể thay thế chúng. Dự luật ban đầu của Wicks không bao gồm các điều khoản về AI.
Tuy nhiên thỏa thuận này nhận được sự ủng hộ của một số nhóm báo chí, gồm Hiệp Hội Nhà Xuất Bản Tin Tức California (California News Publishers Association), Nhà Xuất Bản Tin Tức Trực Tuyến Độc Lập Địa Phương (Local Independent Online News Publishers) và California Black Media.
Các chính quyền tiểu bang trên khắp Hoa Kỳ đã nỗ lực giúp thúc đẩy các tổ chức tin tức đang gặp khó khăn. Ngành công nghiệp báo chí Hoa Kỳ đã suy thoái trong thời gian dài, với các mô hình kinh doanh truyền thống sụp đổ và doanh thu quảng cáo cạn kiệt trong kỷ nguyên kỹ thuật số.
Khi các tổ chức tin tức chuyển từ chủ yếu là báo in sang chủ yếu là kỹ thuật số, họ ngày càng dựa vào Google và Facebook để phân phối nội dung của mình. Trong khi các nhà xuất bản chứng kiến doanh thu quảng cáo của họ giảm mạnh trong vài thập kỷ qua, thì công cụ tìm kiếm của Google đã trở thành trung tâm của một đế chế quảng cáo kỹ thuật số tạo ra hơn $200 tỷ mỗi năm.
Los Angeles Times lỗ tới $40 triệu trong 1 năm, chủ sở hữu tờ báo cho biết khi biện minh cho việc sa thải hơn 100 người vào đầu năm nay.
Theo báo cáo từ Trường Báo Chí Medill của Northwestern University, hơn 2,500 tờ báo bị đóng cửa kể từ năm 2005 và khoảng 200 quận hạt trên khắp Hoa Kỳ không có bất kỳ hãng tin tức địa phương nào.
California và New Mexico đang tài trợ cho các chương trình học bổng tin tức địa phương. Năm nay, New York trở thành tiểu bang đầu tiên cung cấp chương trình tín dụng thuế cho các hãng tin tức để thuê và giữ chân các nhà báo. Illinois đang xem xét một dự luật tương tự như dự luật đã chết ở California.
